یکی از مشکلاتی که کاربران هنگام استفاده از کارت گرافیک مجزا (Dedicated GPU) ممکن است با آن مواجه شوند، تصویر ندادن سیستم پس از نصب کارت گرافیک است. این مشکل گاهی به دلیل تنظیمات نادرست در BIOS مادربرد رخ می‌دهد. در این مقاله، علت‌های احتمالی این مشکل را بررسی کرده و روش‌های رفع آن را توضیح می‌دهیم.

1. غیرفعال بودن PCIe به عنوان خروجی اصلی گرافیک

مادربردها به صورت پیش‌فرض ممکن است از گرافیک مجتمع پردازنده (Integrated Graphics) به جای کارت گرافیک مجزا استفاده کنند. اگر کارت گرافیک جدیدی نصب کرده‌اید ولی تصویری دریافت نمی‌کنید، ممکن است تنظیمات Primary Display Adapter در BIOS به درستی تنظیم نشده باشد.

راه‌حل:

  • سیستم را روشن کنید و با فشردن کلید DEL، F2، F12 یا ESC (بسته به مدل مادربرد) وارد BIOS/UEFI شوید.
  • به بخش Advanced Settings یا Advanced Chipset Configuration بروید.
  • گزینه Primary Display Adapter را پیدا کنید و مقدار آن را روی PCIe یا PEG (PCI Express Graphics) تنظیم کنید.
  • تغییرات را ذخیره کرده و سیستم را ری‌استارت کنید.

2. فعال بودن Secure Boot و تأثیر آن روی شناسایی کارت گرافیک

Secure Boot یک ویژگی امنیتی در UEFI BIOS است که از بارگذاری درایورهای ناشناس جلوگیری می‌کند. این قابلیت ممکن است باعث شود که کارت گرافیک جدید شناسایی نشود و تصویر نمایش داده نشود.

راه‌حل:

  • وارد BIOS/UEFI شوید.
  • به بخش Boot Configuration بروید.
  • گزینه Secure Boot را روی Disabled تنظیم کنید.
  • تنظیمات را ذخیره کنید و سیستم را مجدداً راه‌اندازی کنید.

3. تنظیمات CSM و تأثیر آن روی کارت گرافیک

در برخی مواقع، برای نمایش تصویر، نیاز است که CSM را فعال کنید. این موضوع معمولاً در شرایطی رخ می‌دهد که سیستم‌عامل به‌صورت Legacy نصب شده باشد یا کارت گرافیک با حالت UEFI سازگار نباشد. در ادامه، دو موردی که نیاز به فعال کردن CSM دارند را بررسی می‌کنیم:

1. استفاده از کارت گرافیک قدیمی

برخی کارت‌های گرافیک قدیمی، مخصوصاً مدل‌هایی که قبل از پشتیبانی کامل از UEFI تولید شده‌اند، ممکن است در صورتی که CSM غیرفعال باشد، تصویری نمایش ندهند. برای حل این مشکل:

  • وارد BIOS شوید و به قسمت Boot Settings یا Advanced Boot Options بروید.
  • گزینه CSM را Enabled کنید.
  • تغییرات را ذخیره کرده و سیستم را ری‌استارت کنید.

2. نصب ویندوز در حالت Legacy (قدیمی)

اگر ویندوز در حالت Legacy Mode نصب شده باشد و شما CSM را غیرفعال کنید، ممکن است سیستم بوت نشود یا کارت گرافیک تصویر ندهد. در این صورت:

  • وارد BIOS شوید و CSM را فعال کنید.
  • اگر مشکل برطرف شد، می‌توانید به همین شکل ادامه دهید، اما در صورت تمایل به استفاده از UEFI، نیاز به نصب مجدد ویندوز در حالت UEFI خواهید داشت.

با بررسی این موارد، می‌توان تصمیم گرفت که فعال یا غیرفعال کردن CSM برای نمایش تصویر مناسب‌تر است

4. به‌روزرسانی BIOS برای پشتیبانی از کارت گرافیک جدید

در برخی از موارد، نسخه قدیمی BIOS ممکن است از کارت گرافیک جدید پشتیبانی نکند و باعث شود که سیستم تصویر ندهد.

راه‌حل:

  • به وب‌سایت رسمی سازنده مادربرد خود مراجعه کنید.
  • مدل دقیق مادربرد را جستجو کرده و آخرین نسخه BIOS را دانلود کنید.
  • فایل به‌روزرسانی را روی یک فلش USB منتقل کنید.
  • از طریق بخش BIOS Update در UEFI، اقدام به به‌روزرسانی کنید.
  • پس از اتمام فرآیند، سیستم را ری‌استارت کرده و بررسی کنید که کارت گرافیک شناسایی شده باشد.

⚠ هشدار: هنگام به‌روزرسانی BIOS دقت کنید که سیستم در حین انجام این فرآیند خاموش نشود، زیرا ممکن است باعث خرابی مادربرد شود.

5. بررسی تنظیمات Fast Boot و تأثیر آن روی کارت گرافیک

Fast Boot قابلیتی است که سرعت بوت سیستم را افزایش می‌دهد، اما در برخی موارد باعث می‌شود که سیستم فرصت کافی برای شناسایی سخت‌افزار جدید نداشته باشد.

راه‌حل:

  • وارد BIOS شوید.
  • به بخش Boot Options بروید.
  • گزینه Fast Boot را Disabled کنید.
  • تنظیمات را ذخیره کنید و سیستم را مجدداً راه‌اندازی کنید.

نتیجه‌گیری

تصویر ندادن کارت گرافیک پس از نصب، معمولاً به دلیل تنظیمات نادرست BIOS رخ می‌دهد. بررسی و تغییر مواردی مانند Primary Display Adapter، Secure Boot، CSM، به‌روزرسانی BIOS و Fast Boot می‌تواند مشکل را برطرف کند. اگر پس از انجام این مراحل همچنان مشکل وجود دارد، توصیه می‌شود کارت گرافیک را روی یک سیستم دیگر تست کنید تا از سلامت آن اطمینان حاصل شود.